سرمایه‌گذاران بازار سهام همیشه بین اینکه سهام دلاری خریداری کنند یا سهام غیر دلاری دچار مشکل می‌شوند. دلار از موثرترین عوامل اثرگذار در اقتصاد ایران می‌باشد و بازار سهام نیز دسخوش این ارز خارجی نیز می‌باشد. بنابراین اگر درک کاملی از سهام دلاری و غیردلاری پیدا کنیم، می‌توانیم در بازار سهام با اطمینان بیشتری خریداری کنیم. سهام شرکت‌هایی که درآمد آنها بر پایه دلار محاسبه می‌شود یا به عبارتی شرکت‌هایی که صادرات محور هستند به سهام این گونه شرکت‌ها سهام دلاری گفته می‌شود. سهام ریالی یا غیردلاری متعلق به آن دسته از شرکت‌ها می‌باشد که محصولات خود را درون بازارهای داخلی عرضه می‌کنند. در این مقاله قصد داریم به بررسی اینکه سهام دلاری چیست و تفاوت آن با سهام غیر دلاری را برای شما عزیزان بازگو نماییم.
بیشتر بخوانید: آشنایی با نمودار میله ای در بورس
سهام دلاری چیست؟
شرکت‌های متفاوتی از صنایع مختلفی در بازار سهام فعالیت دارند و ماهیت متفاوتی نظیر تولیدی، بازرگانی و سرمایه‌گذاری دارند. حال بسته به هریک از این عوامل، تعدادی از آنها با مشتریان خارجی و بازارهای خارجی سروکار دارند. معمولا اینگونه شرکت‌ها محصولات خود را در بازارهای خارجی عرضه می‌کنند و پایه و اساس درآمد آنها به دلار می‌باشد که به اینگونه شرکت‌ها به اصطلاح صادرات محور گفته می‌شود. به طور کلی اینگونه شرکت‌ها بیشتر هزینه‌های تولیدی آنها ریالی می‌باشد و در ازای فروش محصولات خود ارز دریافت می‌کنند.
دسته دیگری از شرکت‌ها که مواد اولیه و تجهیزات روزمره خود را از کشورهای خارجی تامین می‌گردد، سهام این گونه شرکت‌ها نیز دلاری می‌باشد. در کشور جمهوری اسلامی ایران شرکت‌هایی وجود دارند که صادرات محور هستند، به عنوان مثال شرکت‌هایی که در حوزه‌های پالایشی، معدنی، فلزی و پتروشیمی فعالیت می‌کنند، دارای سهام دلاری بورس می‌باشند. از معروف ترین نمادهایی که در بازار سهام دلاری بورس وجود دارند، می‌توان به شبریز، فخور، فارس، شپدیس، فولاد، شتران و…. اشاره نمود. جهت آشنایی بیشتر با بازار بورس و مزایای آن، می‌توانید مقاله بازار بورس چیست را مطالعه کنید.
منظور از سهام دلاری چیست؟
شرایط اقتصادی کشور ما همواره با تنش‌ها و نوسانات زیادی همراه بوده است. همچنین نرخ دلار در بازار کشور تاثیر چمشگیر و به سزایی داشته است، به طوری که با کوچک‌ترین تغییراتی در نرخ این ارز قیمت‌های بسیاری از کالاها دسخوش تغییر می‌شود. از این رو ارزش سهام شرکت‌های صادرات محور با گران‌تر شدن دلار نسبت به قبل بیشتر می‌شود، زیرا محصولات خود را با قیمت بالاتری می‌توانند در بازارهای خارجی به فروش برسانند. در واقع تغییرات قیمت دلار باعث ایجاد تغییر در هزینه‌های درآمدی و صورت‌های مالی شرکت‌ها خواهد شد و سبب سودآوری برای اینگونه شرکت‌ها می‌شود.
بیشتر بخوانید: آموزش ارز دیجیتال
چه زمانی دست به خرید سهام دلاری بزنیم؟
قیمت دلار براساس برخی از اتفاقات مختلفی که در دنیا رخ می‌دهد، دسخوش تغییر می‌شود. اما فقط قیمت دلار به تنهایی باعث سودآوری شرکت‌ها و افزایش ارزش سهام آنها نمی‌شود. به عنوان مثال اگر قیمت دلار افزایش پیدا کند ولی نرخ‌های جهانی همچون مس و فولاد کاهش یابد، به معنای رسیدن به سود برای شرکت‌های تولید کننده این محصولات نخواهد بود. شرایط مختلفی که در ادامه می‌خواهیم به توضیح آنها بپردازیم شروط اصلی برای تاثیر‌گذازی مثبت بر سهام شرکت‌های دارنده سهام دلاری نمی‌باشند، اما بی تاثیر هم نیستند. همانطور که در بخش سهام دلاری چیست، گفته شد نرخ دلار همراه با نوساناتی است، برای شناسایی این نوسانات می‌توانید مقاله نوسان گیری را مطالعه کنید.
- تنش‌های سیاسی
- جنگ و نزاع بین کشورها
- وجود اختلال در سیستم ارزی ایران
- طرح‌های جدید بانک مرکزی
سهام ریالی چیست؟
با توجه به نکات موجود در بخش سهام دلاری چیست، سهام غیردلاری یا ریالی در سمت مخالف سهام دلاری قرار دارد. برخی از شرکت‌ها مواد اولیه مورد نیاز خود را از محصولات داخلی تهیه می‌کنند. اینگونه از شرکت‌ها بخش اعظمی از درآمدشان بر ریال و همچنین مواد مورد نیاز آنها برای تولید نیز در داخل خود کشور تولید می‌شود، از این رو این شرکت‌ها دارای سهام ریالی یا غیردلاری می‌باشند.
این شرکت‌ها به صورت مستقیم به دلار وابسته نیستند اما با این حال با تغییرات نرخ دلار سبب کاهش یا افزایش قیمت محصولات آنها می‌شود. این درست است که این شرکت‌ها نیاز چندانی به دریافت یا خریداری تجهیزات از کشورهای خارجی ندارند. اما به دلیل وجود محدودیت‌هایی که در داخل کشور وجود دارد، مجبور به خرید مواد اولیه براساس نرخ دلار می‌شوند. حال اگر قیمت دلار افزایش یا کاهش پیدا کند، ارزش سهام این شرکت‌ها نیز افزایش یا کاهش می‌یابد.
شرکت‌هایی که درحوزه دامپروری، زراعتی و غذایی فعالیت می‌کنند، عمده درآمد آنها ریالی است. اما برای خرید مواد اولیه نیاز به پرداخت دلار می‌باشند که ارزش و سهام اینگونه شرکت‌ها نیز براساس نوسانات قیمت دلار تغییر خواهد کرد. از مهم‌ترین شرکت‌هایی که دارای سهام ریالی می‌باشند، می‌توان به بانک‌ها، خودرو، دفاتر خدماتی و….. اشاره نمود.
بیشتر بخوانید: شش ارز محبوب برای معامله در فارکس
سهام دلاری خریداری کنیم یا سهام غیردلاری
پاسخ به این سوال مشکل است، زیرا هیچ یک از شرکت‌ها از نوع درآمدی بر دیگری برتری ندارند. ارزش سهام دلاری یا غیردلاری شرکت‌ها با توجه به نرخ دلار تغییر می‌کند، زیرا همه این شرکت‌ها به طور مستقیم یا غیر مستقیم با دلار سروکار دارند. هدف اصلی هر فردی از سرمایه‌گذاری کسب درآمد و سپس حفظ سرمایه خود می‌باشد، چرا که سهام یا سرمایه از دست رفته شما به راحتی قابل کسب نخواهد بود. بنابراین اگر قصد سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دلاری یا غیردلاری را دارید، شرکت‌هایی که سهام دلاری دارند انتخاب بهتر و عاقلانه‌تری خواهد بود.
شاخص بورس در کشور ما با تورم و نرخ رشد آن رابطه مستقیمی دارد و این موضوع بر روی همه صنایع‌های موجود در بورس تاثیر گذار است. در صورتی که نرخ دلار افزایش یابد، قطعاً ارزش سهام دلاری تغییر بیشتری نسبت به سهام غیر دلاری خواهد کرد و اثرگیری آن به طبع بیشتر می‌باشد. اما اگر قیمت دلار در حال کاهش باشد، هزینه ورودی شرکت‌های سهام دار غیردلاری نیز کاهش پیدا می‌کند و سهام اینگونه شرکت‌ها به مقدار کمی رشد خواهد کرد. برای شروع سرمایه گذاری بهتر است کتاب‌هایی در این زمینه مطالعه کنید در این ایم مقاله 7 تا از بهترین کتاب‌ها برای شروع سرمایه گذاری برای شما عزیزان آورده شده است که می‌توانید به مطالعه آنها بپردازید.
جمع بندی
در این مقاله به توضیح سهام دلاری چیست و به بررسی همه جانبه سهام دلاری و غیر دلاری پرداخته‌ایم. همانطور که در بخش سهام دلاری چیست گفته شد، این نوع سهام وابستگی مستقیمی با نوسانات دلار دارد و سرمایه‌گذاری بر شرکت‌های صادارت محور انتخاب عاقلانه و بهتری است. اگر به دنبال کسب سود بیشتر و مطمئن‌تر در بازارهای بورس هستید، نسبت به خریداری سهام دلاری اقدام نمایید.