رشد سریع اقتصاد غیرمتمرکز(DeFi) و حرکت صعودی ارزهای دیجیتال توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران بازارهای مالی را به خود جلب کرده است. تراکنش‌های که در صرافی‌های غیرمتمرکز صورت می‌گیرد، همگی در استخری به عنوان استخر نقدینگی ذخیره و نگهداری می‌شوند. معامله کنندگان بازارهای ارز دیجیتال با روش‌های مختلفی می‌توانند از حساب خود برداشت یا به استخر نقدینگی اضافه کنند. بارها در مقالات مختلف به کلمه استخر نقدینگی برخوردید، اما شاید تا به امروز معنا و مفهوم آن را نیافته باشید. استخر نقدینگی استداندارد جدیدی به بازار صرافی‌های غیرمتمرکز اضافه کرده است که به سرمایه‌گذار اجازه قرار دادن دارایی‌های خود در این پشته بزرگ دیجیتالی و کسب درآمد همزمان از آن‌ها را می‌دهد. آشنایی با استخر نقدینگی و بررسی رابطه آن با DeFi از جمله مطالبی است که در این مقاله قصد داریم به آن بپردازیم، پس با ما همراه باشید.
آشنایی با استخر نقدینگی
استخر نقدینگی در واقع یک بازارساز خودکار (AMM) است که با استفاده از یک قرارداد هوشمند و به صورت خودکار سفارش‌های خرید و فروش را بر اساس پارامتر‌های از پیش تعیین شده، به یکدیگر مرتبط می‌کند. استخرهای نقدینگی در جهت سرعت بخشیدن به معاملات، وام دهی و عملکرد‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. استخر نقدینگی مکانیسمی است که کاربران دارایی‌های خود را از قراردادهای هوشمند DEX جمع می‌کنند تا نقدینگی لازم را برای معامله‌گران دیگر فراهم کنند. اولین استخر نقدینگی Bancor نام دارد ولی به دلایل مشکلاتی، مورد توجه عام قرار نگرفت.
صرافی یونی سواپ با ایجاد استخر نقدینگی توانست توجه سرمایه‌گذاران به خود جلب کند و به بهترین استخر نقدینگی حال حاضر تبدیل شود. قبل از ایجاد استخر نقدینگی بانکور(Bancor) تعداد خریداران و فروشندگان ارزهای دیجیتال کم و یافتن اشخاصی که متقاضی خرید یا فروش بودند، نیز دشوار بود. بعد از طراحی استخرهای نقدینگی توسط بازارسازهای خودکار(AMM) مشکل کمبود خریدار و فروشنده رفع شد و همین طور روندی پیش گرفته شد که سرمایه‌گذاران دارایی‌های خود را به استخرهای نقدینگی منتقل کنند.
استخر نقدینگی باید طوری طراحی شده باشد که سرمایه‌گذاران را مجاب به قراردادن دارایی‌های خود در این استخرها بنماید. بنابراین، صرافی‌ها به ارائه دهندگان استخرهای نقدینگی درصدی از کارمزد معاملات را می‌دهد. با هر بار که کاربر استخر نقدینگی را با دارایی خود پر می‌کند به او یک توکن LP داده می‌شود که این توکن در اکوسیستم DeFi در تعداد‌های مختلفی ارائه می‌شود. استخرهای نقدینگی به صورت جفت رمزارز پر می‌شوند و به دلیل استفاده از الگوریتم‌های AMM قیمت توکن‌ها نسبت به سایر ارزهای دیجیتال حفظ می‌شود.
بیشتر بخوانید: دوره رایگان آموزش متاورس
کاربرد استخر نقدینگی چیست؟
واسطه در استخرهای نقدینگی دیگر وجود ندارد و تنها با استفاده از قراردادهای هوشمند قادر به قرار دادن دارایی‌های خود در این استخرها هستید. در هر مرحله از تبدیل توکن‌ها در استخر نقدینگی، صرافی از شما کارمزد دریافت می‌کند که بخشی از آن برای تشویق کردن دارندگان استخرهای نقدینگی داده می‌شود. مشارکت در استخرهای نقدینگی برای عموم رایگان می‌باشد و کاربران با قرار دادن توکن‌های خود در استخرهای نقدینگی، مقداری از تراکنشات معاملات را دریافت می‌کنند. به طور کلی درآمد دارندگان استخرهای نقدینگی از طریق کارمزدی که صرافی از افرادی که می‌خواهند توکن خود را در آن قرار بدهند تامین می‌شود.
سود استخر نقدینگی
تا این بخش از آشنایی با استخر نقدینگی به توضیح مفهوم و کاربرد آن پرداختیم. اساس پلتفرم‌های بازارسازهای خودکار، استخرهای نقدینگی می‌باشد؛ به طوری که سرمایه‌گذاران دارایی‌های خود را به منظور کسب سود به این استخرها اضافه می‌کنند. ییلد فارمینگ(Yeild Farming) یا استخراج نقدینگی یکی از راه‌های است که کاربران می‌توانند از استخرهای نقدینگی کسب درآمد کنند(جهت بررسی تفاوت بین ییلدفارمینگ و استیکینگ این مقاله را مطالعه کنید). استخر نقدینگی از یک فرمول ثابت ریاضی برای معادل سازی قیمت توکن‌ها در خود استفاده می‌کند. این فرمول معادل X*Y=K می‌باشد که مقادیر X,Y دو رمزارز موجود در استخر و K مقداری ثابت است که با توجه به آن مقدار ارز دیگر را حساب می‌کنند. در استخر نقدینگی یونی سواپ می‌توانید نقدینگی کسب کنید یا سرمایه‌های خود را در Compound ذخیره کنید و توکن‌هایی به ازای سهم خود در استخر دریافت کنید.
بیشتر بخوانید: معرفی ارز دیجیتال کامپاند
مزایا و معایب استخر نقدینگی
مزایا
- مجهز به سیستم قراردادهای هوشمند.
- سرمایه و دارایی برای خرید و فروش، همیشه موجود است.
- به دلیل غیرمتمرکز بودن نیازی به احراز هویت در استخرهای نقدینگی نمی‌باشد.
- موانعی که در معاملات صرافی متمرکز وجود دارد در استخرهای نقدینگی وجود ندارد.
- حذف واسطه در معاملات.
- Liquidity Pools ارزش ارزهای دیجیتال را براساس نرخ مبادله در پلتفرم تنظیم می‌کند.
معایب
- عدم تطبیق پیدا کردن با تغییر ناگهانی قیمت‌ها.
- اشتباه در قیمت گذاری.
- نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال.
- مشکلات قراردادهای هوشمند.
بیشتر بخوانید: برترین پروژه های دیفای
برترین استخرهای نقدینگی
استخرهای نقدینگی متعددی تا به امروز طراحی شده است که محبوب‌ترین آن‌ها، استخر نقدینگی یونی سواپ می‌باشد. بعد از آشنایی با استخر نقدینگی قصد داریم به بررسی 4 تا از برترین استخرهای دیجیتال بپردازیم.
استخر نقدینگی یونی سواپ
بزرگترین استخر نقدینگی متعلق به صرافی یونی سواپ می‌باشد که در این صرافی می‌توانید اتریوم را به صورت غیرمتمرکز با هر رمزارز دیگر ERC-20 مبادله کنید. صرافی یونی سواپ در قبال تراکنش‌ها و قراردادن دارایی‌های خود در استخر نقدینگی این صرافی 0.3 درصد هزینه مبادله را دریافت می‌کند.
استخر نقدینگی Curve
Curve یک استخر نقدیگنی غیرمتمرکز بر بستر اتریوم برای معاملات استیبل کوین می‌باشد. استیبل کوین همانطور که از اسم آن پیدا است ارزی ثابت است که مقدار آن تغییر نمی‌کند و این استخر لغزش کمتری را برای کاربران فراهم می‌کند.
استخر نقدینگی بانکور
بانکور نیز همانند یونی سواپ و Curve بر بستر اتریوم پیاده سازی شده است که از نقدینگی ادغام شده استفاده می‌کند و استخر نقدینگی آن Bancor Relay نام دارد. از BNT(توکن بومی بانکور) برای راحت‌تر کردن مبادلات بین بلاک‌‌چین‌های دیگر که بر بستر ارز دیجیتال اتریوم یا ارز دیجیتال EOS هستند، استفاده می‌شود. کارمزد تراکنشات در این استخر نقدینگی بسته به نوع استخر بین 0.1 درصد تا 0.5 می‌باشد.
استخر نقدینگی Kyber
شبکه کایبر پلتفرمی مبتنی بر اتریوم می‌باشد که امکان تبدیل سریع دارایی‌های دیجیتالی نظیر توکن Crypto و ارزهای دیجیتال با نقدینگی زیاد را فراهم می‌کند. Kyber دارای توکن اختصاصی به نام KNC می‌باشد که از این توکن برای پاداش دادن و تشویق کردن دارندگان استخرهای نقدینگی استفاده می‌کند.
بیشتر بخوانید: ارتباط بین ارزهای دیجیتال و فضای مجازی
جمع بندی
آشنایی با استخر نقدینگی و داشتن اطلاعات از آن‌ها در جهت Yeild Farming و استخراج کردن رمزارزهای به خصوصی به سرمایه‌گذاران دنیای ارزهای دیجیتال کمک برزگی خواهد کرد. اما برای این کار بهتر است که دوره رایگان آموزش ارز دیجیتال را بگذرانند و سپس به روش‌های کسب درآمد از ارزهای دیجیتال بپردازند. همان طور که در قسمت آشنایی با استخرهای نقدینگی گفته شد، به دلیل این که ابزاری است که در صرافی‌های غیرمتمرکز مورد استفاده قرار می‌گیرد کار با آن‌ها چندان مشکل نیست. تنها کافی است که بخشی از دارایی‌های خود را به یکی از استخرهای نقدینگی وارد کنید و بقیه کار را به سیستم قرارداد هوشمند بسپارید. آشنایی با استخر نقدینگی هدف اصلی این مقاله بود، امیدواریم که درک خوبی از استخرهای نقدینگی پیدا کرده باشید.