بازارهای مالی سنتی به خوبی بازارهای مالی امروزی و بلاک چینی نیستند و دارای مشکلات زیادی هستند. از این رو احتمال دارد که در آینده نچندان دور سیستم امور مالی سنتی به سیستم امور مالی غیرمتمرکز ارتقا پیدا کند؛ اما امور مالی غیر متمرکز یا دیفای چیست؟ سیستم مالی سنتی به وسیله بانک‌ها و دولت‌های بزرگ اداره می‌شود و قوانین آن توسط آن‌ها وضع می‌شود. بنابراین آن‌ها تسلط کاملی بر روی نقل و انتقالات افراد، حساب‌ها و موجودی آن‌ها دارند. بیشتر افراد با این قضیه موافق نیستند و بر این باورند که دولت‌ها و بانک‌ها نباید به اینگونه از اطلاعات دسترسی داشته باشند. مفهوم دیفای ایجا معنا پیدا می‌کند؛ چرا که این سیستم بر پایه بلاک چین است و دولت‌ها دیگر بر این موارد نظارت ندارند. در ادامه شما را با مفهوم دیفای بیشتر آشنا خواهیم کرد تا این نظام مالی جدید را بهتر درک کنید.
نیاز جامعه به امور مالی غیر متمرکز
پیش از پاسخ به سوال دیفای چیست، قصد داریم شما را با دلیل ظهور دیفای آشنا کنیم. با گذشت زمان و درک بیشتر مردم از سیستم بانکی سنتی، متوجه مشکلات این نظام بانکی شدند. در سیستم بانکی سنتی مردم به بانک‌ها اجازه مدیرت کامل حسابشان و همچنین مقدار سودهایشان را می‌دهند. از طرفی پول و سرمایه‌شان در اختیار افرادی خاص قرار می‌گیرد که به راحتی قابل شناسایی هستند. راه حلی که برای نظام سنتی مطرح شد، دیفای یا همان امور مالی غیرمتمرکز بود. خرید و فروش ارزهای دیجیتال و سایر فعالیت‌های مالی به راحتی از طریق این سیستم مالی جدید انجام می‌شود. این مورد بر بازارهای مالی و بازار ارزهای دیجیتال تاثیر به سزایی داشت.
در سیستم مالی قدیمی دولت‌ها برای کسری بودجه و مدیریت بحران شروع به چاپ بی رویه اسکناس می‌کنند. این استراتژی معاملاتی کاملاً غلظ و موجب مشکلات زیادی برای دولتمردان و مردم آن کشور می‌شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که دولت‌ها توانایی اداره کشور را به خوبی ندارند و نمی‌توانند به خوبی اقتصاد کشور را مدیریت کنند. برای این که چنین مشکلاتی رخ ندهد، دیفای تعریف شد تا از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری شود.
دیفای(Defi) چیست؟
دیفای یا امور مالی غیر متمرکز سیستم بانکی مالی جدیدی است که در آن از قرارداد هوشمند استفاده شده است. دیفای(DeFi) که مخفف عبارت Decentralized Finance است به معنای سیستم مالی غیر متمرکز است. دیفای بسیار گسترده است؛ چرا که تمامی دارایی‌های دیجیتال، پروتکل‌ها، قراردادهای هوشمند و نرم‌افزارهای غیرمتمرکزی که بر بستر بلاک چین پیاده سازی شده‌اند را در بر می‌گیرد. افراد با استفاده از دیفای می‌توانند تمامی تراکنشات مالیشان را به صورت غیر متمرکز بر روی بستر بلاک چین انجام دهند. این سیستم مالی به افراد این قابلیت را می‌دهد تا بر بستر بلاک چین سرویس‌های مالی را به دلخواه خودشان با هم ترکیب و به کار بگیرند. به عنوان مثال بلاک چین اتریوم دارای سیستم بانکی، وام‌دهی و پرداختی غیرمتمرکز است که افراد می‌توانند آن‌ها را با هم ترکیب کنند.
دیفای اکوسیستمی است که بر روی بلاک چین پیاده سازی و اجرا شده است؛ هدف آن راحت‌تر کردن عملیات‌های پرداختی پرمیشن لس(Permissionless) است. این عبارت بر گرفته از یکی سخنان اقتصاد دان‌های بزرگ به نام فیلیپ سندنر(Philip Sandner) است. پرمیشن لس به معنی بدون نیاز به اجازه، حال این مفهوم برای دیفای تعریف شده است. این بدان معنا است که برای عضویت و استفاده از پروتکل‌های بلاک چین نیازی به اجازه نیست. به عنوان مثال شما قصد استفاده از یک کیف پول ارز دیجیتال را دارید، برای این کار کافی است که برنامه آن را دانلود و نصب کنید.
این را بدانید که دیفای فقط مختص به ارزهای دیجیتال نیست؛ چرا که توانایی دیفای فراتر از پرداخت و برداشت است. با استفاده از این فناوری می‌توان تقریباً انواع کارهای بانکی را انجام داد. به عنوان مثال می‌توان از این فناوری برای مدیریت حساب‌ها، حساب‌های پس انداز، ارائه وام، سرمایه گذاری، گرفتن بیمه، NFT و هر کاری که مربوط به موسسات مالی می‌شود را انجام داد.
مزایای دیفای چیست؟
تا این بخش از مقاله دیفای چیست با مفهوم این پروژه آشنا شدید در این بخش شما را با مزایای آن آشنا خواهیم کرد. مفهوم دیفای بیانگر این بود که این فناوری دارای مزایای زیادی نیز می‌باشد. دیفای سیستم بانکی جدیدی است که در آن افراد به راحتی می‌توانند موجودی حساب‌هایشان و حساب‌هایشان را مدیریت کنند. مزایای دیفای عبارت است از:
|
مزایای دیفای |
|
|
دسترسی به خدمات مالی از سراسر دنیا |
کارمزد کم در نقل و انتقالات بین المللی |
|
امینت بالا و حریم خصوصی ایمن |
محدودیت نداشتن معاملات |
دسترسی به خدمات مالی از سراسر دنیا
امروزه افراد زیادی در تلاشند که با کشورهای خارجی داد و ستد کنند. از این رو مجبور هستند که از عملیات‌های بانکی بین المللی استفاده کنند؛ اما این افراد معمولاً با مشکل دسترسی آسان به خدمات مالی روربرو هستند. دیفای این قابلیت را به افراد می‌دهد تا به راحتی از هر کجای کره زمین پول انتقال دهند و کارهای مالیشان را انجام دهند. با استفاده از امور مالی غیرمتمرکز همه افراد دسترسی یکسانی به خدمات مالی دارند. کسب درآمد در دیفای نیز وجود دارد برای آشنایی با این روش مقاله آن را مطالعه کنید.
کارمزد کم در نقل و انتقالات بین المللی
ارسال پول به کشورهای دیگر همیشه هزینه زیادی برای ارسال کنندگان به همراه داشته است؛ چرا که این افراد باید کارمزد انجام این کار را به بانک‌ها پرداخت کنند. بانک‌ها واسطه انجام این کارهای مالی هستند. کارمزدی که بانک‌ها از افراد طلب می‌کنند زیاد است. با به روی کار آمدن دیفای این نقل و انتقالات به راحتی و سریع‌تر انجام می‌شود و از همه مهم‌تر دیگر واسطه‌ای به نام بانک وجود ندارد. از این رو کارمزد عملیات‌های مالیتان خیلی کمتر از حالت عادی است. استفاده از دیفای برای افرادی که بستگانی در کشورهای خارجی دارند بسیار می‌تواند مفید و سودمند واقع شود.
امینت بالا و حریم خصوصی ایمن
تراکنشات مالی بر روی بلاک چین انجام می‌شود که این خود حاکی از امنیت بالای تراکنشات است. هر سرمایه‌گذار مسئول عملیات‌های بانکی خود است و به راحتی و بدون نیاز به تایدیه از سوی بانک‌ها می‌تواند کارهایش را انجام دهد.
محدودیت نداشتن معاملات
معاملات در دیفای بدون هیچ محدودیتی انجام می‌شود. دیگر هیچ بانک یا سازمانی وجود ندارد که معامله شما را بی اساس و بی اعتبار بداند. برخی از بانک‌ها خدماتی را به برخی از افراد ارائه نمی‌دهند، این مورد در دیفای وجود ندارد. هر فرد از هر جای دنیا تنها با داشتن اینترنت می‌تواند مبادلات ارزیش را انجام دهد. دیفای در ارز دیجیتال موجب این شده است که افراد از سراسر دنیا بدون هیچ گونه محدودیتی یا سانسورشیپی دارایی‌هایشان را به افراد دیگری به فروشند یا از دیگران خریداری کنند.
بیشتر بخوانید: آموزش اسمارت مانی
معایب دیفای چیست؟
تا این بخش از مقاله با دیفای در ارز دیجیتال و مفهوم آن آشنا شده‌اید. دیفای با وجود تمامی مزایایی که دارد دارای یکسری مشکلات است. دیفای قابلیت استفاده از سرمایه را به صورت کامل و مستقیم به افراد داده است. این دسترسی برای افرادی که به خوبی نمی‌توانند حساب‌هایشان را مدیریت کنند مشکل‌زا است. دو مورد از مهم‌ترین معایب دیفای عبارت است از:
- فراموشی رمز عبور: در صورت فراموشی رمز عبور به هیچ عنوان امکان برگرداندن آن وجود ندارد؛ چرا که در جایی ذخیره نمی‌شود.
- اشتباه وارد کردن آدرس گیرنده: اگر کی از حروف آدرس گیرنده را به اشتباه وارد نمایید، پول به حساب شخص دیگری واریز می‌شود. این مشکل قابل پیگیری نیست؛ چرا که نمی‌تواند از روی آدرس گیرنده فرد را شناسایی کرد.
در حال حاضر بیش از یک پنجم بیت کوین‌های موجود گم‌شده‌اند. بنابراین ناپدید شدن بخشی از ارزهای دیجیتال نیز یکی دیگر از مشکلات دیفای در ارز دیجیتال است. از طرفی قراردادهای هوشمند راه را برای هکرهایی که نمی‌توانستد از طریق قراردادهای عادی دست به سرقت بزنند را باز کرده است. هکرها می‌توانند از طریق قراردادهای هوشمند کل موجودی حساب‌های افراد را به سرقت ببرند. مشکلاتی که در دیفای وجود داشت با به روی کار آمدن دیفای 2 بهتر و بهبود یافت.
جمع بندی
دیفای یکی دیگر از پروژه‌هایی است که بر روی بلاک چین پیاده سازی شده است. دیفای نسل جدید قراردادهای سنتی است که مزایای زیادی نسبت به قراردادهای سنتی دارد. در گذشته قراردادها و تمامی دارایی افراد دست یکسری اشخاص و دولتمردانی قرار داشت؛ اما با به روی کار آمدن دیفای این رویه تغییر کرد. دیفای این قابلیت را به افراد داد تا بدون مداخله اشخاص و یا واسطه(بانک‌ها) حساب‌هایشان را کنترل کنند. به واسطه دیفای افراد می‌توانند دارایی‌هایشان را به سایر کشورهای دنیا بدون پرداخت کارمزدهای زیاد بین‌المللی انجام دهند. ما در این مقالع سعی بر این داشتیم شما را با دیفای آشنا کینم و به سوال دیفای چیست نیز پاسخ دهیم تا با این پروژه منحصر به فرد بیشتر آشنا شوید.